Mỗi năm vào đêm 31/10, đường phố Mỹ lại rộn ràng với những bộ trang phục ma quái, đèn lồng bí ngô và tiếng trẻ em đi xin kẹo. Nguồn gốc Halloween bắt nguồn từ lễ hội Samhain của người Celtic cổ đại và đã hòa quyện với văn hóa Mỹ tạo nên một truyền thống độc đáo. Cùng Bangdinhdonghang lật mở từng trang lịch sử để tìm hiểu vì sao lễ hội này lại trở nên phổ biến và được yêu thích đến vậy nhé!
Nguồn gốc Halloween và hành trình 2000 năm lịch sử
Nguồn gốc Halloween có mối liên hệ sâu sắc với lễ hội Samhain của người Celtic, một dân tộc cổ sinh sống tại vùng đất ngày nay thuộc Anh và Bắc Pháp cách đây khoảng 2000 năm. Vào đêm 31/10 hàng năm, người Celtic tổ chức lễ hội để tưởng nhớ và vinh danh Thánh Samhain – vị chúa tể cai quản những linh hồn người chết. Họ tin rằng đây là thời điểm đặc biệt khi các linh hồn được phép trở về dương thế thăm gia đình và cùng tham gia lễ hội.
Nguồn gốc của ngày Halloween còn gắn liền với những nghi thức tâm linh độc đáo của người Celtic. Họ thường đốt những đống lửa lớn trên đồi cao để bày tỏ lòng tôn kính với các vị thần và xua đuổi tà ma. Mỗi gia đình sẽ lấy một hòn than hồng từ đống lửa thiêng, đặt vào trong củ cải hoặc quả bí đã được khắc thành những khuôn mặt đáng sợ. Những chiếc đèn lồng này được tin rằng có khả năng bảo vệ gia chủ khỏi những linh hồn xấu xa.
Nguồn gốc Halloween có sự biến đổi lớn khi người La Mã chinh phục vùng đất Celtic vào năm 43 sau Công nguyên. Trong 400 năm cai trị, họ kết hợp lễ hội Samhain với hai ngày lễ quan trọng: Feralia – để tưởng nhớ người quá cố và lễ hội tôn vinh nữ thần Pomona – vị thần cai quản hoa quả và cây cối. Sự giao thoa văn hóa này đã tạo nên nhiều phong tục độc đáo, trong đó có trò chơi vớt táo vẫn còn được duy trì đến ngày nay.
Nguồn gốc xuất xứ của lễ hội Halloween tiếp tục thay đổi khi đạo Thiên Chúa phát triển mạnh tại châu Âu. Giáo hội đã thiết lập Ngày Các Chư Thánh (All Saints’ Day) vào 1/11 và Ngày Lễ Các Linh Hồn (All Souls’ Day) vào 2/11. Đêm trước Ngày Các Chư Thánh được gọi là All Hallows’ Eve, và dần dần biến thành tên gọi Halloween như chúng ta biết đến ngày nay. Những nghi thức tâm linh xưa cũ dần được thay thế bằng những hoạt động vui chơi giải trí, tạo nên diện mạo mới cho lễ hội này trong thời hiện đại.
Ý nghĩa của đêm hội Halloween
Nguồn gốc của ngày Halloween bắt nguồn từ niềm tin tâm linh sâu sắc của người Celtic cổ đại về mối liên hệ giữa thế giới người sống và người chết. Trải qua hàng nghìn năm, lễ hội này đã phát triển và mang nhiều ý nghĩa văn hóa, tâm linh quan trọng. Dưới đây là những ý nghĩa chính của đêm hội Halloween:
- Tưởng nhớ và tôn vinh tổ tiên: Nguồn gốc và ý nghĩa ngày Halloween gắn liền với việc tưởng nhớ những người đã khuất. Trong đêm này, mọi người tin rằng linh hồn người thân có thể trở về thăm gia đình, vì vậy họ thường chuẩn bị những món ăn yêu thích và thắp nến để tưởng niệm.
- Xua đuổi điều xui rủi: Việc hóa trang thành các nhân vật ma quái và thắp sáng đèn bí ngô không chỉ mang tính giải trí mà còn xuất phát từ niềm tin cổ xưa về việc xua đuổi tà ma, những điều không may mắn. Người xưa cho rằng khi hóa trang đáng sợ, các linh hồn xấu sẽ không dám quấy phá, từ đó bảo vệ được bình an cho gia đình.
- Gắn kết cộng đồng: Các hoạt động vui chơi như “trick-or-treat” tạo cơ hội cho mọi người trong khu phố giao lưu, trò chuyện. Trẻ em được dịp đi từng nhà xin kẹo, người lớn có cơ hội gặp gỡ hàng xóm láng giềng. Điều này góp phần tạo nên một cộng đồng đoàn kết, thân thiện.
- Thể hiện sự sáng tạo: Việc tự thiết kế trang phục, trang trí nhà cửa và khắc bí ngô giúp mọi người phát huy khả năng sáng tạo. Mỗi năm, người ta lại nghĩ ra những ý tưởng mới để làm cho Halloween trở nên đặc biệt và ấn tượng hơn. Điều này không chỉ mang lại niềm vui mà còn khuyến khích sự sáng tạo và kỹ năng thẩm mỹ.
Lễ hội Halloween ở Mỹ diễn ra khi nào?
Nguồn gốc Halloween lan tỏa đến Mỹ thông qua làn sóng di cư của người Ireland vào thế kỷ 19, khi họ mang theo những phong tục cổ truyền từ quê hương. Trải qua nhiều thế hệ, những nghi thức và tập quán này đã hòa quyện một cách tự nhiên với nền văn hóa bản địa, tạo nên bản sắc riêng của lễ hội Halloween ở Mỹ. Lễ hội chính thức diễn ra vào đêm 31/10 hàng năm, song không khí lễ hội thường bắt đầu sôi động từ những ngày đầu tháng 10 với nhiều hoạt động đặc sắc.
Ngay từ đầu tháng, các gia đình Mỹ đã bắt đầu trang hoàng nhà cửa với những phụ kiện đặc trưng như mạng nhện nhân tạo, bộ xương ma quái, và đặc biệt là những chiếc đèn bí ngô Jack-o’-lantern đặt trước hiên nhà. Các trung tâm thương mại và cửa hàng cũng nhanh chóng chuyển mình với những gian hàng bán trang phục hóa trang phong phú. Không gian mua sắm còn tràn ngập các loại kẹo bánh và đồ trang trí theo chủ đề Halloween, tạo nên bầu không khí lễ hội náo nhiệt.
Các công viên giải trí và khu vui chơi cũng không đứng ngoài cuộc với hàng loạt sự kiện đặc biệt mang chủ đề ma quái, từ những căn nhà ma đáng sợ đến các buổi biểu diễn nghệ thuật độc đáo. Nhiều trường học và cộng đồng dân cư tổ chức các hoạt động như thi cắt tỉa bí ngô, diễu hành hóa trang và những buổi tiệc Halloween thân mật. Những hoạt động này không chỉ mang tính giải trí mà còn góp phần gắn kết các thành viên trong cộng đồng, tạo nên những kỷ niệm đáng nhớ cho mọi người, đặc biệt là trẻ em.
Bí ẩn đèn bí ngô mặt cười mỗi dịp Halloween
Đèn bí ngô mặt cười, hay còn gọi là Jack-o’-lantern, là một biểu tượng không thể thiếu trong nguồn gốc Halloween. Truyền thuyết kể rằng, Jack-o’-lantern được đặt theo tên của một người đàn ông tên Jack, người đã lừa quỷ Satan và bị kẹt giữa thiên đường và địa ngục. Để soi đường trong bóng tối vĩnh hằng, Jack đã tạo ra một chiếc đèn lồng từ củ cải với than hồng bên trong.
Khi nguồn gốc Halloween du nhập vào Mỹ, người Ireland đã thay thế củ cải bằng bí ngô – loại quả phổ biến và dễ khắc hơn. Việc khắc những khuôn mặt đáng sợ lên bí ngô và thắp sáng bên trong không chỉ là một hoạt động vui nhộn, mà còn mang ý nghĩa xua đuổi tà ma. Theo tín ngưỡng cổ xưa, ánh sáng từ những chiếc đèn bí ngô này có thể bảo vệ gia chủ khỏi các linh hồn xấu xa trong đêm Halloween.
Ngày nay, đèn bí ngô mặt cười đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa Halloween ở Mỹ và nhiều nơi trên thế giới. Mỗi năm, người dân lại hào hứng sáng tạo những kiểu mặt bí ngô độc đáo, từ những nụ cười thân thiện đến những biểu cảm ma quái đáng sợ. Hoạt động này không chỉ giúp trang trí nhà cửa mà còn là dịp để các gia đình sum họp, cùng nhau tận hưởng không khí lễ hội.
Dù nguồn gốc Halloween có từ hàng ngàn năm trước, nhưng tinh thần cốt lõi của ngày lễ này vẫn được gìn giữ. Một mùa Halloween nữa sắp đến rồi, bạn đã sẵn sàng xem phim kinh dị đến mất ngủ hay diện những bộ trang phục kỳ quái cùng bạn bè chưa? Bangdinhdonghang chúc bạn một màu Halloween thật vui vẻ nha!
