Hằng năm, vào ngày 1 tháng 5, người lao động tại Việt Nam lại được dịp nghỉ lễ. Đây là thời điểm mà người công nhân trên toàn thế giới cùng nhau kỷ niệm Ngày Quốc tế Lao động 1/5, gắn liền với nhiều cột mốc lịch sử mang ý nghĩa trọng đại ở cả Việt Nam và thế giới. Vậy ngày 1 tháng 5 là ngày gì?
1. 1 tháng 5 là ngày gì? Lịch sử hình thành về ngày mùng 1 tháng 5
“1 tháng 5 là ngày gì? Tại sao nó lại được coi là một dịp lễ quan trọng tại Việt Nam?” là câu hỏi được nhiều người thắc mắc về ngày 1 tháng 5. Ngày 1 tháng 5 hay còn được gọi với cái tên ngày Quốc tế Lao động là ngày lễ kỷ niệm của những người lao động trên toàn thế giới và là ngày hành động của phong trào công nhân quốc tế.
Lịch sử hình thành của ngày 1/5
Ngày 1/5 đầu tiên được tổ chức vào những năm 1880 theo trang web “Industrial Workers of the World”.
Vào năm 1883, tại thành phố Chicago của Mỹ, Đại hội Liên đoàn Lao động Mỹ đã thông qua nghị quyết và nêu rõ: “… Từ ngày 1/5/1886, giờ lao động của tất cả công nhân sẽ là 8 giờ”.
Tuy nhiên, một số nhà máy không đáp ứng được yêu cầu của công nhân một cách đầy đủ, nên từ 1/5 – 4/5/1886, công nhân trên toàn nước Mỹ đã tham gia đình công nhằm gây áp lực và đòi giảm giờ làm việc.
Cuộc đình công đầu tiên diễn ra tại Chicago với khoảng 40 nghìn công nhân từ các nhà máy khác nhau, 250 nghìn người xuống đường tổ chức mít-tinh biểu tình với khẩu hiệu “Từ hôm nay, không người thợ nào làm việc quá 8 giờ/ngày!”.
Cũng trong ngày hôm đó, tại các trung tâm công nghiệp khác trên nước Mỹ cũng nổ ra 5000 cuộc bãi công cùng 340.000 công nhân tham gia hưởng ứng. Ở Washington D.C, New York… hơn 125.000 công nhân đã đòi lại được quyền lợi về việc làm 8 giờ/ngày.
Tuy vậy, cuộc biểu tình diễn ra ngày càng mạnh mẽ, quyết liệt dẫn đến xảy ra xung đột dữ dội giữa giới chủ và công nhân. Giới chủ đã trả đũa bằng cách kết hợp với cảnh sát bắn trả những người công nhân khiến nhiều người bị thương hoặc mất mạng, nhiều người bị mắt. Cuối cùng, giới chủ đã phải chấp nhận những yêu cầu của công nhân về số giờ làm việc.
Sau thảm kịch tại Chicago, ngày 20/6/1889, Quốc tế cộng sản II họp tại Paris (Pháp). Tại đại hội lần thứ nhất của Quốc tế cộng sản II đã lấy ngày 1/5 làm ngày biểu dương cho lực lượng và đấu tranh chung của tầng lớp công nhân trên toàn thế giới.
Ngày 1 tháng 5 tại các nước trên thế giới
Tại các nước trên thế giới, nhiều quốc gia cũng lấy ngày 1 tháng 5 làm ngày kỷ niệm để tổ chức Ngày Quốc tế Lao động, tuy nhiên trên một vài quốc gia khác có sự khác biệt.
Mỹ
Mặc dù lịch sử hình thành ngày 1/5 bắt nguồn từ thành phố Chicago (Mỹ) thế nhưng ở Mỹ chỉ gọi là Ngày Lao động và được tổ chức vào thứ 2 đầu tiên của tháng 9. Tuy nhiên vào ngày 1 tháng 5, sau khi Đại hội Liên đoàn Mỹ có nêu rõ trong nghị quyết về số giờ làm việc của công nhân, đây là ngày mà hợp đồng giữa người chủ và người công nhân được ký kết và người dân sẽ thường tổ chức diễu hành mít-tinh quy mô lớn.
Canada
Ngày Quốc tế Lao động tại Canada được tổ chức vào ngày 29/4. Hàng ngàn người tuần hành trên đại lộ Viau và đổ về công viên Maisonneuve để nghe đọc diễn văn và xem các chương trình văn nghệ.
Australia
Ngày Quốc tế Lao động được thay đổi tùy theo từng vùng. Vào ngày 1/5, một số Nghiệp đoàn của Đảng Xã hội và Cộng sản sẽ tổ chức kỷ niệm trọng thể cho những người công nhân và người lao động. Ở vùng Queensland và miền Bắc thì lại chọn ngày 6/5 để tổ chức. Tại thủ phủ Canberra, Sydney và miền Nam Australia thì lại lấy ngày 7/10 làm ngày kỷ niệm.
Nhật Bản
Tại Nhật Bản thì không có ngày kỷ niệm Ngày Quốc tế Lao động, tuy nhiên trong tuần đầu tiên của tháng 5, người lao động và công nhân có thể được nghỉ làm và tổ chức các lễ hội.
Việt Nam
Ở Việt Nam, khi Đảng Cộng sản Đông Dương ra đời (1930), giai cấp công nhân Việt Nam đã lấy ngày 1/5 làm ngày biểu dương các phong trào đấu tranh chống thực dân, giành quyền lợi kinh tế – xã hội của giai cấp công nhân.
Trước CMT8, việc kỷ niệm phần lớn chỉ được tổ chức bí mật bằng cách treo cờ hoặc rải truyền đơn. Đến năm 1936, khi ta giành thắng lợi của Mặt trận bình dân Pháp và Mặt trận dân chủ Đông Dương, đây là lần đầu tiên nước ta tổ chức công khai kỷ niệm ngày Quốc tế Lao động 1/5 tại Hà Nội.
Đặc biệt, trong ngày 1/5/1938, cuộc biểu tình lớn gồm hàng chục ngàn người được diễn ra tại Hà Nội với sự góp mặt của 25 ngành: thợ hỏa xạ, thợ in, nông dân, phụ nữ, người cao tuổi,… Đây có thể coi là cuộc mít-tinh lớn nhất trong thời kỳ 1936-1939, biểu dương cho sức mạnh đoàn kết của tầng lớp nhân dân lao động.
Ngày nay, ngày mùng 1 tháng 5 đã trở thành ngày lễ lớn của 2 giai cấp công nhân và nhân dân lao động, thể hiện tinh thần đoàn kết hữu nghị của các giai cấp công nhân, cùng đấu tranh cho tự do, hòa bình, dân chủ, tiến bộ của xã hội.
2. Ý nghĩa ngày 1/5
Ngày 1/5 được coi là ngày ăn mừng những thắng lợi đã đạt được, nêu cao những quyết tâm về nhiệm vụ mới, thể hiện tinh thần đoàn kết với những người lao động các nước. Đây cũng chính là ngày biểu dương cho lực lượng công nhân, nhân dân lao động đã đấu tranh hết mình vì hòa bình, tự do, dân chủ, tiến bộ, văn minh xã hội.
Ngày Quốc tế Lao động thể hiện được sự kết hợp giữa công nhân và các dân tộc bị áp bức trên thế giới trong các cuộc đấu tranh tại các nước khác.
3. Ngày 1 tháng 5 được nghỉ mấy ngày?
Ngay sau khi CMT8 thành công, nhà nước được độc lập, chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký sắc lệnh số 22C NV/CC vào ngày 18/2/1946 về những ngày nghỉ lễ Tết, ngày kỷ niệm lịch sử và tôn giáo. Theo đó: Ngày 1/5 là một trong những ngày lễ chính thức và nhân dân lao động cả nước sẽ được nghỉ 1 ngày hưởng nguyên lương.
Năm 2024, ngày Quốc tế Lao động rơi vào ngày thứ 4, cùng với ngày 30/4 rơi vào ngày thứ 3 nên sẽ không được nghỉ bù mà chỉ được nghỉ 2 ngày lễ đó.
Bangdinhdonghang hy vọng rằng bài viết sẽ mang lại nhiều thông tin giá trị cho các bạn độc giả về câu hỏi ngày 1 tháng 5 là ngày gì. Ngoài ra, chúng tôi cũng xin chúc các bạn có một kỳ nghỉ lễ 30/4 – 1/5 an toàn, hạnh phúc cũng những người xung quanh.
Nếu bạn cũng có nhu cầu mong muốn đặt hàng sản phẩm bao bì giấy carton, liên hệ cho chúng tôi để được tư vấn nhiệt tình ngay nhé.
